Osteopathie en lage rugpijn!

31 okt Osteopathie en lage rugpijn!

Ik heb het vertrouwen en geloof dat het menselijk lichaam in staat is zichzelf te herstellen en te genezen. Ik vertrouw en geloof dat osteopathie daar in kan helpen. En alles wat ik doe, of het nu gaat om behandelen, onderwijzen, schrijven, wat het ook is, is gewijd aan het helpen bouwen aan dat vertrouwen en geloof. Naast praktiserend osteopaat ben ik ook docent aan een opleidingsinstituut voor osteopathie (FICO). Het is letterlijk een beroepsmisvorming om mijn patiënten als het ware ‘op te leiden’. Een aantal begrippen die niet correct gebruikt worden te verduidelijken. Misverstanden uit de wereld te helpen. Kortom patiënten op een correcte en ondubbelzinnige wijze informeren hoe osteopathie kan helpen bij lage rugpijn. .

Lage rugpijn of lumbago, what’s in the name?

In een vorig artikel heb ik het reeds gehad over pijn en hoe we als osteopaat hier naar kijken. Om dit nog een beetje concreter te maken ga ik een voorbeeld geven: lage rugpijn. Vroeg of laat krijgen we immers allemaal wel eens te maken met lage rugpijn. Soms verdwijnt de pijn vanzelf. Echter kan lage rugpijn ook ernstigere gevolgen hebben met een ernstige impact op het dagdagelijks leven.

Lage rugpijn is echter een vage term. Neem nu de term ‘lumbago’. Lumbago wordt vaak als diagnose bestempelt, maar het betekent alleen maar ‘lage rugpijn’. ‘Lumb’ staat voor lumbale wervelzuil of de lendenwervelzuil. Dit zijn de onderste 5 wervels, gelokaliseerd bovenop het bekken. ‘Ago’ is dan weer een verbastering van het woord ‘algie’, wat pijn betekent. Dat ‘lumbago’ is hetzelfde als ‘lumbalgie’ en is dus hetzelfde als lage rugpijn. Het zegt niks. Het is een symptoombeschrijving. Niks meer dan een duur woord voor die vervelende lage rugpijn.

Welke structuur is betrokken bij lage rugpijn?

Het is veel interessanter te weten te komen welke structuur betrokken is bij de pijnervaring. En nog beter, het begrijpen waarom deze structuur dan pijn veroorzaakt. Daarom is het voor een osteopaat heel belangrijk een zicht te hebben op de opeenvolging van gebeurtenissen die hebben geleid tot de ontwikkeling van de lage rugpijn. Ook factoren als houding, werkomgeving, slaapgewoonten, voeding en stress kunnen daarbij een grote rol spelen.

Lage rugpijn kan dus verschillende onderliggende oorzaken hebben. Er wordt in de klassieke geneeskunde wel een groot onderscheid gemaakt. Je hebt enerzijds de niet-specifieke lage rugpijn, wat zoveel betekent dat men geen duidelijke of specifieke lichamelijke afwijking vindt. Soms is er wel een specifieke oorzaak aan te wijzen: bijvoorbeeld een geknelde zenuw, een infectie, een wervelbreuk of artrose… . Een breuk en een infectie zijn dan zeer duidelijk als oorzaak van de pijn. Maar in geval van een hernia of artrose is dat niet altijd de oorzaak. Een hernia of artrose zijn vaak zelf eerder een gevolg dan een oorzaak. In ieder geval, in beide situatie kan een osteopaat heel wat doen om deze klachten te behandelen.

De pijnuitlokkende structuur bij lage rugpijn

Als we de regio van de lage rug bekijken van buiten naar binnen zijn er eigenlijk niet zo veel structuren die lage rugpijn kunnen veroorzaken. En toch is het niet vaak eenvoudig om een pasklare oplossing te vinden. Van buiten naar binnen hebben we eerst de huid als oppervlakkige laag. Direct onder de huid een lichaamsbedekkende laag van bindweefsel, die we ook wel fascia noemen. Daaronder een beetje vetweefsel. Opnieuw een fascialaag en daaronder een aantal lagen met spieren. Verwijderen we virtueel de spieren dan zien we onze botten: bekken en lendenwervels. Tussen deze wervels bevinden zich dan de tussenwervelschijven en kraakbeen. Al deze structuren zijn mooi met elkaar verbonden en verweven met bindweefsel. En tussen dit bindweefsel en spieren lopen ook nog bloedvaten, zenuwen en lymfevaten….

Dus de vraag is welke structuur veroorzaakt de pijn: huid, vetweefsel, spieren, botten, tussenwervelschijven, kraakbeen, bindweefsel, bloedvaten, zenuwen of lymfevaten? Of is het eerder een proces die de pijn veroorzaak? Een ontstekingsproces bijvoorbeeld omdat één van bovenstaande structuren beschadigd of overbelast is? Of is het een gerefereerde pijn? Gerefereerde pijn is pijn die wordt gevoeld op een andere plaats dan waar de eventuele weefselbeschadiging plaatsvindt. Zo kennen we ook bijvoorbeeld ook pijnen die we gewaar worden wanneer er iets mis is met onze organen. Denk maar aan de lendenpijn bij een niersteen. Of bij bepaalde lichamelijke processen, zoals de drukkende lage rugpijn bij vrouwen tijdens hun menstruatie. Het blijft lage rugpijn, maar de prikkel bevindt zich op een totaal andere locatie.

De zoektocht kan beginnen!

Als osteopaat gaan we vooral op zoek naar bewegingsbeperkingen. Leven is bewegen en iets wat beweegt leeft! Dus minder bewegen, is minder leven. Als er in een bepaalde structuur of weefsel minder leven is, dan is er een stoornis in het inwendig metabolisme. En een storing in het inwendig metabolisme kan en zal leiden tot verdere problemen en/of ziekte. Het metabolisme verwijst namelijk naar een reeks van chemische processen in elke cel van het lichaam. Deze hebben het doel ten alle tijden een evenwicht te creëren. Dit noemen we dan homeostase.

Homeostase is dan weer het proces waarbij levende organismen een evenwicht proberen te behouden van alle chemische en fysische processen. En dit ondanks veranderingen in de omgeving waarin het levende organisme zich bevindt. Door homeostase kan een levend organisme de functie van elk individueel orgaan aanpassen. Daardoor wordt aan de totale behoefte van het lichaam voldaan. Als het levend organisme faalt in het onderhouden van homeostase kan het organisme sterven.

Van cel tot individu

En bovenstaande gebeurt reeds op het allerkleinste niveau: de lichaamscel. Deze cellen vormen een specifiek weefsel. Diverse weefsels vormen een bepaalde structuur of orgaan. En al deze structuren en organen vormen onze diverse lichaamsstelsels met elk hun specifieke functie. Uiteindelijk gaan deze stelsels gestalte geven aan het individu.

Het is dus het doel om te zoeken en te begrijpen welke structuur of orgaan betrokken is bij het ontstaan van lage rugpijn. Op zoek naar datgene wat een negatief effect heeft op het behoud van de homeostase. Zowel lokaal als systemisch, zijnde het gehele lichaam. Als osteopaat gaan we dan ook vaak, op basis van datgene wat met onze vragen en ons manueel onderzoek hebben gehoord en gevonden een zoektocht maken in de omgekeerde richting…. Op zoek naar de onderliggende oorzaak.

Een basisidee in de osteopathie is ‘Find it, fix it and leave it alone.’ (~ Dr. Andrew Taylor Still, Founder of Osteopathy). Dus alles begint met het zoeken. Om datgene wat we tijdens deze zoektocht vinden toch een beetje te kaderen, maken we in de osteopathie gebruik van een aantal modellen.

5 Hoofdmodellen in de osteopathie

Op één of andere manier moet er toch een verklaring gegeven worden aan datgene wat gevonden wordt tijdens het onderzoek van een patiënt. Tevens is er ook een verklaring voor de gebruikte technieken bij de behandeling. Voor de theoretische verklaring van de waargenomen fenomenen bij diagnostiek en behandeling zijn 5 theoretische modellen opgesteld. Deze fenomenen kunnen dan verklaard worden door een van de vijf modellen, of een combinatie van de modellen. Deze modellen zijn beschreven in het competentieprofiel dat door beroepsverenigingen over heel de wereld worden gehanteerd. Ook de WHO (World Health Organisation) en ook SOPE (Scope of Osteopathic Practice in Europe) beschrijven deze modellen met verwijzingen naar onderbouwende artikelen en onderzoeken. De 5 modellen zijn de volgende:

– Biomechanisch model

– Neurologisch model

– Respiratoir/circulatoir model

– Bio-psychosociaal model

– Bio-energetisch model

In de volgende teksten ga ik in het kader van lage rugpijn telkens in op ieder model. Dan krijg je meteen een idee hoe wij, op basis van wat we terugvinden bij het onderzoeken van onze patiënten, onze bevindingen interpreteren. Op basis van deze bevindingen gaat de osteopaat zijn behandelingsstrategie opmaken en tevens meedelen aan de patiënt. Wordt vervolgd!

Als osteopaat en tevens docent aan een school voor osteopathie is het mijn passie om mensen te informeren over hoe de dingen werkelijk zijn. In de toekomst verschijnen nog meerdere van dit soort artikelen. Wenst u op de hoogte gehouden worden? Laat dan uw naam, voornaam en mail-adres achter, terwijl er al aan een volgend informatief document wordt gewerkt! Tot gauw….